Keunikan seni bina masjid-masjid di N9

Syd

Keunikan seni bina Masjid Dato

jelebu

Syd......kat mana tempatnya masjid ni....????

Syd

Masjid Lama Lenggeng berusia 170 tahun
Oleh Dr. Mohamad Tajuddin Mohamad Rasdi
([email protected])


PEKAN Lenggeng merupakan sebuah pekan kecil yang terletak 30 kilometer ke utara Seremban. Ia dikatakan wujud 170 tahun yang lampau dan nama Lenggeng ini diambil daripada asal nama pokok balak iaitu pokok Lenggeng.

Sejarah dan asal-usul pembinaan

Tuan Sheikh bin Haji Patton atau nama sebenarnya ialah Saad bin Patton dilahirkan pada 1879 di Lubuk Machang, Sawah Angong, Sumatera Barat di Indonesia. Pada 1924, beliau telah berhijrah ke Tanah Melayu dan menetap di daerah luak Sungai Ujong di dalam kawasan Lenggeng. Beliau telah mempelajari ilmu agama di bawah Sheikh Maulana Ibrahim di Kota Tua dan memimpin ajaran tarekat Nasqabandiah.

Tuan Syeikh merupakan seorang yang berpengaruh dan disegani ramai oleh penduduk kampung kerana kewibawaan dan kepandaian beliau dalam hal ehwal keagamaan. Beliau juga merupakan pengasas kepada pembinaan Masjid Lama di Kampung Sungai Machang yang didirikan pada 1930.

Perancangan dan konsep reka bentuk

Reka bentuk masjid ini adalah berkonsepkan bumbung limas bungkus atau bumbung berlapis disebabkan oleh bentuk bumbung piramid yang dibina secara bertingkat tingkat. Pelan tata aturnya adalah ringkas iaitu berdasarkan segi empat sama dengan setiap sisinya menghala ke arah mata angin utama agar bahagian pintu masuk utama menghadap arah matahari naik.

Masjid ini juga tidak mempunyai sebarang menara dan laungan azan dilakukan secara memukul beduk atau taboh yang terletak di bahagian serambi. Wuduk diambil di kolah kecil dan telaga yang terletak di bahagian kiri tangga masjid. Pada asasnya, masjid ini mempunyai ruang seperti serambi, ruang sembahyang, loteng, ruang mihrab dan mimbar.

Serambi berbentuk segi empat tepat dan berdinding serta bertingkap di bahagian kiri dan kanannya. Ia berfungsi sebagai ruang untuk berehat dan berbincang mengenai hal keagamaan. Ruang sembahyang adalah ruang yang utama dalam masjid ini. Ia dijadikan tempat untuk menjalankan aktiviti agama, bermesyuarat dan kenduri kendara. Terdapat empat batang tiang utama terletak di dalam ruang ini.

Di bahagian dinding yang menghadap kiblat terdapat satu ruang yang digelar mihrab. Ia agak terkeluar sedikit daripada bentuk asal masjid dan terdapat bukaan di bahagian kiri dan kanannya. Ruang ini dikhususkan untuk imam semasa mengetuai sembahyang berjemaah. Ruang mimbar pula terletak di sebelah kanan mihrab dan diukiri dengan hiasan yang menarik. Loteng pula terletak di bahagian atas dan disokong oleh empat tiang utama dan dibina secara penyambungan menggunakan tanggam (sambungan kayu yang bertakuk-takuk supaya rapat dan teguh), pasak dan paku. Ia dihubungkan dengan sebuah tangga kayu mudah alih yang terletak di ruang sembahyang.

Elemen reka bentuk dan bahan binaan

Struktur pembinaan masjid ini menggunakan komponen kayu cengal dan merbau pada komponen tiang, alang, dinding, lantai, tingkap dan pintu, manakala batu pelapik dan tangga utama diperbuat daripada simen dan batu bata. Papan siling yang menutup struktur bumbung adalah daripada kayu seraya manakala bumbung masjidnya beratapkan zink.

Terdapat empat jenis tingkap pada binaan masjid ini iaitu tingkap utama secara bukaan penuh hingga aras lantai terletak di ruang sembahyang dan tiga tingkap lagi di bahagian sisinya. Terdapat hanya satu pintu utama di masjid ini yang menghubungkan ruang serambi ke ruang sembahyang. Terdapat juga motif ukiran berdasarkan ciri-ciri tumbuh-tumbuhan contohnya seperti ukiran bunga ketola (tumbuhan pokok memanjat) pada atas pintu dan awan larat yang terdapat pada bahagian atas loteng.

* Prof. Dr. Mohamad Tajuddin Mohamad Rasdi ialah Pengarah Pusat Kajian Alam Bina Dunia Melayu (Kalam), Fakulti Alam Bina Universiti Teknologi Malaysia (UTM), Skudai, Johor.

[ Last edited by  Syd at 18-6-2009 14:54 ]

Syd

Hidangan istimewa di Masjid Jamek Rahang

MASJID Jamek Rahang atau juga dikenali sebagai Masjid Benggali, di Jalan Tok Ungku di sini memang terkenal terutama di kalangan pengikut kumpulan Tabligh di Negeri Sembilan.

Masjid dua tingkat, yang asalnya diperbuat daripada kayu, dibuka oleh imigran dari Pakistan yang menetap di sekitar kawasan berkenaan pada tahun 1947.

Pada tahun 2001, satu kempen mengutip derma dijalankan oleh pihak pengurusan masjid dan digerakkan oleh kumpulan Tabligh negeri ini.

Hasil kutipan yang terkumpul dari seluruh tanah air dan luar negara itu kemudian digunakan untuk menggantikan struktur kayu masjid dengan bangunan konkrit dan dirasmikan oleh Menteri Besar Datuk Seri Mohamad Hasan pada tahun 2005.

Sejak dari itu, ia terus menjadi markas pengikut Tabligh, tambahan pula terdapat keistimewaan lain pada masjid itu.

HIDANGAN ISTIMEWA

Pada hari biasa, sebuah restoran kecil yang terletak di perkarangan masjid menjadi tumpuan para jemaah dan penduduk Seremban kerana ia menyediakan hidangan capati dengan daging kambing cincang atau lebih dikenali sebagai 'Kima' di Pakistan.

Premis restoran itu sendiri disewakan oleh pihak masjid sebagai satu cara untuk mendapatkan dana bagi membayar bil elektrik dan air.

Pengerusi dan Nazir Masjid Jamek Rahang, Mohammad Nawab Din memberitahu Bernama, selain restoran, pihak masjid menyediakan 12 buah bilik setiap satu yang disewakan RM120 sebulan.

"Kami tidak pernah meminta bantuan kerajaan kerana pihak masjid berusaha untuk mencari dana sendiri malah gaji imam RM1,200 sebulan juga kami bayar, ia merupakan gaji yang paling tinggi di kalangan imam masjid lain di negeri ini," katanya.

Gaji itu ditanggung oleh pihak masjid kerana imam yang berkhidmat kebanyakannya datang dari luar negara seperti Myanmar dan sekarang ini imam dari Pakistan. PERSEDIAAN RAMADAN

Memandangkan Ramadan hampir tiba, pihak pengurusan masjid sedang sibuk menyediakan tempat ibadat itu.

Kebiasaan sepanjang bulan mulia itu, kirakira 400 hingga 500 orang akan berjemaah di masjid itu, tambahan pula, waktu berbukanya dihidangkan nasi briyani.

"Nasi briyani disumbangkan oleh pengusaha restoran di bandar ini. Istimewanya, jemaah yang menunggu solat tarawikh akan menikmati di dalam satu dulang besar bersama dengan empat orang jemaah. Kami tidak menyediakan pinggan untuk individu," katanya. Satu lagi hidangan istimewa yang mendapat perhatian di masjid itu adalah sejenis kuih tradisional Pakistan yang dinamakan 'Pokoda', katanya.

Pokoda ini adalah kuih dari kacang kuda yang diadun dengan tepung dan sayur bayam sebelum digoreng.

Ada yang sanggup datang dari jauh hanya semata-mata hendak menikmati juadah berbuka di masjid itu, katanya lagi.Itu semua tarikan pada setiap tahun masjid berkenaan.

Tetapi kini pihak pengurusan masjid gusar dengan sambutan Ramadan yang akan datang kerana sebahagian daripada ruang solat yang terletak di tingkat dua sudah tidak dapat digunakan lagi.

Semua berpunca daripada kebakaran sebuah rumah kosong yang terletak bersebelahan masjid dalam satu kejadian pada 3 Ogos lepas.

Bahang api telah menyebabkan cermin tingkap berkecai dan siling yang dibuat daripada plaster menjadi lembik malahan jam, lampu dan kipas juga cair.

Yang anehnya, dua hiasan berbentuk Allah dan Muhammad yang terletak begitu hampir dengan zon panas langsung tidak terjejas.

Kerosakan dianggarkan bernilai RM200,000 dan Mohammad Nawab Din berharap, bantuan orang ramai akan dapat dikumpulkan untuk membaiki kerosakan.

Sebarang sumbangan boleh dibuat menerusi nombor akaun 05012010009508 melalui Bank Islam di atas nama Anjuman Himayatul Islam. BERNAMA